Men eg hadde gløymt kven eg var

Det vart så eg tok fart frå ein av dei små tekstdelane til kvinna med den sprell levande sauen (sjå innlegget rett nedafor her). For når tekstdelane stod slik med luft omkring, vart dei som eigne små tekster med stor evne til å dytte:

Men eg hadde gløymt kven eg var. Kven var eg? Eg var ei lita jente som hoppa omkring på berre flekker om våren og ropte at nå er det såmmårn. Det var utafor kjellardøra, og det var sol, og eg hugsar det slett ikkje, men det er fortalt at slik var det, og da var det slik, og eg ser det for meg. Var eg slik? Og finn ho ein tuvetopp fri for snjo… Lerka og eg. Vi forstår oss på det gode som er i emning. Vi trur på det vi ser og at det skal gå rette vegen. Tillitsfulle er vi. Hei vesle jente som hoppar på den vesle mjuke flekken utan snø! Hugs når du blir stor, at slik er det laga! Det går sin gang. Og du treng ikkje ordne med at snøen skal bli smelta. Smeltinga skjer av seg sjølv – eller av noko(n) som ikkje er du. Og om hausten dalar det kvitt og stille frå himmelen og kvitt møter gult på bakken. Det er også såre godt. Endeleg kjem snøen til den vesle jenta og kjelken hennar, og ho kan laga snømann og gå på ski og skli på ei papplate nedover bakken og ha god og varm heimestrikka brun ullbukse på seg. Sjå på meg! seier den vesle jenta. OK, nå ser eg på deg. Eg ser på meg og hugsar kven eg var, og der er ho sanneleg, og ein eller annan stad er vel kjelken også, i alle fall har ho ski, og eg trur ikkje at jorda går under i år heller. Tvert imot, jorda held seg til sola og går rundt og rundt, og jenta sitt på, huj, som det går, haust,  vinter og vår.

Ok at eg bruker teksta di på denne måten, kvinne? Kanskje du sjølv eller andre også får lyst til å ta seg ut eit springbrett og gjera eit hopp? Åtvaring: Det er ikkje godt å veta kvar du landar!

Septemberoktobersau

Eg fekk berre så frykteleg lyst til å legge ut eit sauebilde. Har eg nokon rimeleg grunn? Sauer og søvn hører jo saman, og bildet vart nokså nattaktig.

Eigentleg står dette sommargamle lammet ved Svislåaelva i Ringebu kl. 10.43 om formiddagen i solskinet, og det er søndag og 19. september.

Kvar er lammet nå? Det veit vi ikkje. Mye fårikål er kokt sidan da. I dag er det måndag og 11. oktober, og da vart lammet akkurat slik som bildet viser. Det er eit bildelam, lamibilde. 

Og får du ikkje sova i kveld, så kan du telja denne sauen. Når du teller dine venner, glem da ei å telle meg.

Dessutan har vi nettopp hørt om ein sau som vart levande i løpet av drømmen. Slik kan det også gå. Nå kom eg på slangen i huset. Kvar er slangen?

Kva er ei natt?

I «Allvismål» stiller guden Tor mange spørsmål. Den som svarar, er Allvis, dvergen som bur under jord og stein. Spesielt vil Tor veta kva ymse fenomen heiter i dei ymse verdene: blant menneske, gudar, vaner, jotnar, alvar og dvergar. Slik får vi ulike blikk på jord, himmel, måne, sol, skyer, vind, natt osv.

Kva er ei natt – mørker, maske, søvnglede, ein drømmespinnar? Sjå norrøn original og omsettingar: http://www.heimskringla.no/wiki/Allvism%C3%A5l

Hus, torsoar, selskap, båt

Den første drømmen i denne serien er om hus, torsoar, selskap og båt:

”Eg” i drømmen leiger hus X av ei kvinne A som leiger eit anna hus Y av kvinne B. B seier at det stadig forsvinn ting når A har vori i Y. ”Eg” forstår ikkje: Kvifor leiger A hus når ho har hus? Kvifor stel ho frå huset ho leiger?

Barn kjem inn med torsoar. ”Eg” bed dei setta torsoane i gangen, for dei skal snart ut. ”Eg” ser at gangen er eldgammal.

Så er det uteselskap ved sjøen. Det bryggar opp til uver. ”Eg”–personen og mannen hennar finn ein plass med sol og skugge. Ho ser ein båt koma svært fort mot land og spør seg kvifor så fort? 

Vi skal nå abstrahere handlingane til ”eg” i drømmen, og sjå vennleg på dei. Kva viser denne drømmen at ho får til? Eg tolkar og vurdererr ikkje særleg; eg ser etter kva som er i drømmen. Unntaket kan vera siste setninga. Her kunne eg spurt ho som eig drømmen, kva ho tenkjer om sol og skugge før eg vurderer det valet.

Ho reflekterer.

Ho stiller gode spørsmål om grunnar – grunnleggande spørsmål.

Ho planlegg og administrerer.

Ho legg merke til ting.

Ho ordnar fornuftig og balansert for seg og andre i samarbeid.

Kan drømmaren kjenne att dette som eigenskapar ikkje berre ”eg” i drømmen, men også ho har? Kanskje er ho ikkje der akkurat nå, at ho trur på dette, for ho kan jo ikkje noe! Ei hjelp kan vera gå inn att i desse konkrete situasjonane i drømmen og kjenne på dei. F.eks.: ”Jau, eg samarbeider med mannen min. Jau, vi finn ein høveleg plass saman. Jau, dette vart fint!”

Men dette må ho jo formgi sjølv. Det er ho som kan det, ikkje eg.

Flyteskriving – og så?

Eit neste steg kan vera å lesa gjennom og kjenne etter kvar det er noe som berører på eitt eller anna vis. Eg fann noe eg likte i den fiolett-blomstrete skrivinga:

«Det skal ikkje alltid vera vinter. Av og til skal det vera blomstrete, eller eigentleg ganske ofte.»

Så såg eg på det. Det ligg krav i denne teksta: Det skal ikkje vera slik, men slik. Vel, det er jo meir moderat, ser eg nå: Det kan vera både slik og slik! Men så kom eg på at kravet er innfridd. Det er faktisk slik ordninga er. Og da formulerte eg det om til å handle om korleis det er:

«Det er ikkje alltid vinter. Av og til er det blomstrete, eller eigentleg ganske ofte.»

Dette er da ei optimistisk tekst, er det ikkje? Det stig og stig! Frå ingenting til ganske ofte. For dette som aukar på, opplever eg som noe fint og fargerikt og levande. Og eg ser det enda for meg i vegkanten. Det er fint der ein ferdest. Hm. Sanneleg har blomane i løpet av skrivinga og seks minutt komi ut av veggen og vorti tredimensjonale og levande! Og når eg snur blikket frå teksta og PC’en og ut av vindauget, ser eg at sola skin på lauvet, og eg veit at sykkelen står der ute.

Framgangsmåte:

Eg gjekk frå ein kontrast i ein drøm til flyteskriving til gjennomlesing til utplukking av tekstdel til inntak av tekstdelen til justering av den vesle teksta til å kjenne på denne teksta til å gå frå teksta til det ytre livet her og nå og sannsynlegvis til handling.

Drøm i dikthanske

Drøm passar i dikt som hand i hanske. I dikt kan det vera kva som helst hulter til bulter i nylaga blandingar og med bråe overgangar. Så også i drøm. På den måten tek diktforma imot drømmen med opne armar. Diktet kan dessutan gjera sitt for drømmen: framheve, organisere i delar, laga rom rundt delar og det heile, gjenta viktige punkt, avslutte, reflektere osv. Dessutan kan drømmen bli dikt på ulike måtar og vise at han har nesten uendeleg med mulegheiter.

Her er noen hagerupske diktstartliner som godt kunne vera starten på drømmereferat:

”i natt kom solen og månen/ og elleve stjerner til meg/ og bøyde seg i støvet.”

”Jeg skulle stilles for et tribunal,/ for noen hadde sagt at jeg var gal.”

”Jeg lette etter mine lange hansker/ som var blitt borte for meg siste dans.”

”Under vikens grønne glasstak/ så jeg mine venner sitte/ rolige på havets bunn.”

”Jeg satt under veldige buer/ i skumringslys i en kirke/ og ventet på noe. Da runget en røst:”

Hei, vesle gut i drømmen min!

Fint at du er der! Eg skal passe på deg i nedoverbakke og oppoverbakke, i snø og sol og regn. Du er varm og liten, og så blir du større, og kva kan vi vel ikkje finne på etter kvart? Eg trur sanneleg eg må ha meg ein større sykkel. Stor jente med liten gut treng ein skikkeleg sykkel! Skal vi sykle ut til havet? Det kunne vera noe! Til havet med alle fiskane. Og kven er på stranda? Det veit vi ikkje enda. Men eg kjenner på meg, vesle gut, at du har lyst til å møte både den eine og den andre og blomar og myhank og kva vi finn. Vass-ski? Nei, nå går du for langt! (Sjå dagens tvitring: https://twitter.com/tordisirene)