Elias Khoury med drømmeroman

«Libanesiske Elias Khouri er norgesaktuell med romanen Som om hun sover. Den handler om Milia, som er født inn i en kristen familie i Beirut. Hun ønsker å tenke og tolke seg frem til sin egen kulturelle identitet, og gjør dette best mens hun sover. Hun drømmer om dagen og om natten. Hele hennes liv flettes sammen til et slags minnenes teater, der episoder, roller og identiteter plutselig kan vendes opp ned.» (Frå programmet til Litteraturhuset)

Drømmen blandar saman fortid, nåtid og framtid og er i slekt med poesien, sa Elias Khoury på Litteraturhuset i går i samtale med Åsne Seierstad.

http://www.aschehoug.no/litteratur/romanernoveller/katalog?productId=46997683

Kan ein svara på slik?!

Ein mann kommenterer siste innlegget:

«Interessant tolkning, Tordis. Her kommer metoden din for drømmer til sin rett. Det er nyttig å stille slike spørsmål. Samtidig er det sannsynlig at bevisstheten kan være svak, da tenker jeg på at i drømmene kommer ofte det ubevisste, underbevisste fram, og da er det ikke alltid at man kan svare på.»

Eg seier som politikaren at eg er glad for kommentaren din, og det er eg faktisk!

Eg trur du har rett i at det kan vera vanskeleg å svara på slike spørsmål som eg har føreslått til slange-ut-av-katt-drømmen. Ein type innvending kan vera at drømmen sa jo ingenting om dette! Drømmaren vil halde seg til drømmen og ikkje begynne å «konstruere» noko anna. Eller drømmaren svarar at dette veit eg ingenting om, det er heilt tomt inni meg!

Nyare forsking viser at det er mindre skilnad på drømmetilstand og dagbevisstheit enn ein før rekna med. Tenk berre på alt rart som kan falle ein inn også når ein er vaken! Ein kan ikkje styre over alle tankane sine. Ein treng altså ikkje tru at ein er i ei heilt anna verd når ein er vaken. Det må vera lov å blande korta, seier eg.

Dertil er å seia at mi erfaring og alskens meditasjonstradisjonar seier at det går an å koma i drømmeliknande tilstandar også når ein er vaken. Ein måte kan vera å slappe av og gå inn att i drømmen, tenkje seg at ein er der på nytt. Mennesket er i stand til å førestelle seg noko anna enn det som er den ytre verkelegheita akkurat her og nå. Korleis skulle ein elles greie f.eks. å tenkje på fortid og framtid?

Det kjennest kanskje likevel som eit stort steg å skulla førestelle seg at ein er ein slange inni ein katt? Vel, det er iallfall ein sjanse til å oppleva noko nytt! Reine ekstremsporten! Prøv, den som tør!

Eit enkelt knep for å koma unna det «oppkonstruerte» eller det heilt svarlause, er å gå med på at ein skal svara fort, med ein einaste gong! Ein berre må! Går ikkje det heller? Da kan ein tenkje seg at ein får hundre tusen kroner dersom ein svarar eitt eller anna innan to sekund, kva som helst. Da kjem det nok eit svar! Eg har av og til brukt ein meir brutal variant, men den skal eg ikkje nemne nå.

Når ein svarar fort, får ein ikkje tenkt seg om, ein kan ikkje kontrollere ordentleg og passe på at ein svarar noko ein synest passar til det ein står for og synest er presentabelt. Det er sjanse for at ein hamnar utafor sine eigne og kulturens opptråkka stigar, og ein kan bli både overraska og overrumpla. Det har sine fornøyelege sider!

Kom gjerne med meldingar frå grøftekantar og det som enda rarare er!

Nå er det ikkje berre EIN sau lenger!

Hugsar de drømmen om sauen og slangen?

Innlegga om den drømmen kan de finne att ved å sjå i sidestolpen til høgre og finne ”Kategoriar av innlegg” og under det ”DRØMMAR”  og så (alfabetisk) ”Sau og slange”. Klikk så på ”Sau og slange”!

Drømmaren eksperimenterte med flyteskriving, og ho fortalde at ei sterk kjensle i drømmen er når den daude sauen på veggen livnar til.

Her får vi eit framhald! Kvinna har gripi fatt i dette sterke punktet der det døde blir levande att, og nå er sanneleg ikkje sauen åleine lenger:  

”Den eine sauen til den andre sauen:

– Hei du, sau! Er du levande eller daud?

Jau, så smått om senn livnar sauen til igjen.

Så kjekt at det då viser seg å vera fleire sauar der ute.

Forresten er sauen litt flau over å ha vore daud?

– Jau, sau, detta skal verta kjekt framover.

Skal berre sjå på at det veks fram ein heil familie med levande sauar!”

Her blir det meir og meir levande, og både kjekt og optimistisk. ”Nytt liv av daude gror.” Trua på oppstode, frodigheit, vokster, glede, fellesskap, samanheng og liv er der, dessutan rytme og velklang! ”Si meg så, hva vil du mere?” ”Kan du ønske mer?”

Jau, det er eitt stikkande punkt. Det kjem i forbifarten og nedgradert og spørjande, men likevel: Det handlar om å vera flau over å ha vori daud. Kva ligg det her, monn tru? Hei du, sau! Kvifor er du flau for det? Eg oppfordrar den skrivande kvinna om å føre svaret frå sauen i pennen. Og du kvinne, korleis er denne flauheita over fortida?  

Meir dyreliv: sau og slange

Ei kvinne skriv:

Eg er i eit hus og ser ut vindauga, der heng ein daud sau utanfor utgangsdøra. Etterkvart ser eg at sauen gradvis livnar til. Så til slutt er den heilt levande, eg tek den ned frå knaggen, og den kjem inn.

Med den kjem og ein tynn, kjempelang slange, den har svarte sikksakkstriper på grå botn. Eg er redd slangen. Etter ei stund forsvinn han inn i huset. Eg veit ikkje kvar han er, og det er utriveleg. Ekkelt å veta at den er der, men ikkje kvar.

Det er òg fleire folk i rommet, men eg veit ikkje kven det er.

Då eg vakna, kjende eg på redselen, men at det var ok, for det var slik det var.

Eigentleg har kvinna skrivi i preteritum (fortidsform), men eg har gjort det om til presens (nåtidsform). Ho kan jo kjenne på forskjellen. Eg trur drømmen kjem nærmare når han er forma i nåtid: Da skjer det akkurat nå, da kjem vi inn i drømmen. Eller?

Avsnittinndelinga er også mi. Det går an å prøve seg med avsnittinndeling i drømmeforteljinga si. Da må ein ta stilling til kva som hører saman, og ikkje hører saman, om det f.eks. er sekvensar. Hendingane i denne drømmen kan ein gruppere i to: I den første sekvensen handlar det om sauen, i den andre om slangen. Dermed byd det seg også fram noko å samanlikne. Kva er likskapen mellom sauesekvensen og slangesekvensen? Forskjellen?

Eg kunne også spørja: Kvar i drømmen er det sterkast kjensler? Og så ser eg at det har ho nesten sagt. Ho skriv at ho er redd, og når ho fortel meir om den ubehagelege kjensla, så handlar det om at ho ikkje veit kvar det farlege er.

Kva ligg det i dette? Ho kan jo kjenne meir på akkurat det: Det er ein slange i huset, og eg veit ikkje kvar han er. Eg veit ikkje kvar han er. EG VEIT IKKJE KVAR HAN ER. Korleis blir det da? Kva er det som er så fælt med det? Kva kjenner du, lesar, om du orkar å prøve? Eg kjenner absolutt noko!

Kvifor drømmer vi?

Det spør Schrödingers katt om 3.6.10.  Kvar kjem drømmane frå? Kva er opphavet til drømmar? Betyr drømmar noe? Kan vi bruke drømmar til noe?

Programmet er allsidig, innhaldsrikt og medrivande, med utsegner frå mange forskarar som har mange slags vinklingar og forskingsprosjekt, dessutan med glimt av forteljingar om drøm, og av personar med ulike drømmemønster.

Konklusjonen er at drømmar styrker helsa, løyser problem, hjelper oss å overleva, viser oss korleis vi kan koma gjennom neste dag, viser ein meir visuell og intuitiv tilnærmingsmåte enn det som er vanleg i vår kultur, hjelper oss å knyte hendingar i nåtida til hendingar i fortida og til framtida.

Drømmar har ført til nobelprisar, vitskaplege oppdagingar, politiske hendingar, romanar og filmar. 

Programmet legg mye vekt på hjerneforsking. Programmet seier ingenting om korleis ein kan utvikle drømmen vidare.

http://www1.nrk.no/nett-tv/klipp/642034